Bu ülkede her afette kendi yaralarımızı kendimizizn sardığını biliyoruz.
 Yaşadığımız kötü olaylarda
 toplumsal olarak kenetlenip birbimize yardım eli olmanın, yarın başıma bir şey
 gelse yardımsever Türk toplumunun yardıma koşacağının
 bilincindeyim. 

Afet sonrası
 maddi yardımlar kadar psikolojik yardımların da ne denli önemli olduğunu hepimiz biliyoruz. Bu dönemde ülkemizdeki psikologların veya psikiyatritlerin ellerinden geleni
 yapacağına da eminim. 

Afet sonrası
 psikolojik yardım almanın önemi konusunda vatandaşların bilinçlenmesi oldukça önemli.

Maddi yardımlar
 kadar manevi olarak destek olmak, yaşanan bu travmaların tedavisi konusunda
 elinden geleni yapmak zorunda olduğumuz bu günlerde
 birkaç insana ulaşabilsem benim için yeterli. Sizlerin de bilgilenmesi adına
 yayımlanan makalelerden birini paylaşmak istiyorum. Ahmet Kukuoğlu tarafından
 hazırlanan "Doğal Afetler Sonrası Yaşanan Travmalar ve Örnek Bir PsikoeğitimProgramı" başlıklı makalenin yalnızca bir kısmında şu bilgilere yer veriliyor;

"AFET
 SONRASI YAŞANAN TRAVMALAR VE PSİKOLOJİK DESTEK EĞİTİMİ PROGRAMI"

&nbsp;*Afet Sonrası Yaşanan Travmalar ve Psikolojik
 Destek Eğitimi Programının Genel Amacı 

Afet sonrası
 yaşanan travmalar ve psikolojik destek eğitimi programının genel amacı, orta öğretim (lise) öğrencilerinin
 afetler hakkında bilgi sahibi etmek ve afetler sonrasında yaşanan kayıplar ve
 oluşan travmalar hakkında bilgi edinmelerini sağlamak ve psikolojik ilk yardım
 (PİY) sürecinden nasıl destek alabileceklerini aşılamaktır. Bunun yanı sıra
 afet sonrası yaşanan travmaların nasıl geliştiği ve yas olgusunun nasıl oluştuğu
 konusunda önleyici bir ruh sağlığı hizmeti sunmak da programın temel amaçlarındandır.
 Özellikle deprem kuşağı ülkesi olmamız afetler konusunda yeterli toplumsal
 bilincin olmaması bu programın hazırlanması için temel gerekçe olmuştur.
 Programın kuramsal perspektifi eklektik modelde şekillendirilmiştir. Program,
 sekiz oturum, her oturum ortalama 80 dakika olacak şekilde yapılıp grupla uygulanmak
 üzere hazırlanmıştır. Program bittiğinde ise öğrencilerin şu hedefleri
 yakalayabileceği düşünülmüştür: 1. Afetler hakkında bilgi sahibi olma, 2.
 Afetlerin oluşum sürecini anlama, 3. Afet öncesi alınabilecek tedbirleri öğrenmek,
 4. Travma oluşmadan yapılabilecek becerileri kavrama, 5. PİY hakkında bilgi
 sahibi olma, 6.Travma sonrası yas olgusu hakkında bilgi edinmek, 7. Afetler
 sonucu oluşabilecek kayıplar hakkında bilgi sahibi olmaktır, 8. Afet sonrası
 yaşama yeniden uyum sağlamaktır.

Sizler de
 afet sonrası travmalarla ilgili daha çok bilgi almak isterseniz internet tarayınız
 üzerinden hazırlanan "Doğal Afetler Sonrası Yaşanan Travmalar
 ve Örnek Bir PsikoeğitimProgramı" başlıklı makalenin
 tamamını okuyabilirsiniz. Toplumsal olarak daha çok
 kenetlenmemiz gereken bu günlerde elimizden geleni yapacağımıza
 inancım tam. 

Sağlıcakla
 kalın...

İnsanoğlu
 yaşadığı sürece, hayat devam ettiği ve nefes aldığımız sürece hata da yapar
 yanlışları da olur. 



İlişkilerimiz,
 okul hayatımız, iş hayatımız, sosyal hayatımız, çevremiz ve aile yaşantımızda
 etrafımızdaki insanların hatalarına ve yanlışlarına birçok kez şahit
 olmuşuzdur. 

Bizlerde
 hayatlarımız da insan seçimi, çalışırken hatalı bir iş, konuşurken kusurlu bir
 kelime ağzımızdan çıkabilir. 

İnsanız
 ve hatasız olmaz. 

Fakat
 burada önemli olan hatanın tekrarlanmıyor olması ve telafisi olabilecek
 hataların yaşanıyor olması…

Yapılan
 hata, kusur, yanlış bizim hayatımıza mal olmamalı. Geri dönüşü olabilen şeyler
 olmalı. 

Yanlış iş
 seçimi, yanlış okul seçimi, yanlış eş seçimi, yanlış ev seçimi…

Bunun
 gibi mutlaka hayatımızın dönüm noktası olabilecek konular, seçimler yapıyoruz
 hayatımızda.

Yaşantımızın
 gidişatını belli edip, gelecekte yaşayacağımız karşılaşacağımız sorunlara kadar
 biz şekillendirmiş oluyoruz bu seçimlerle bu bir gerçek.

Çok
 kritik hatalar ve yanlışlar yapmadığımız sürece, kalbimiz temiz, niyetimiz iyi
 olduğu sürece telafisi olmayacak hiçbir şey yoktur.

İnsan
 ilişkilerinde özellikle dil yarası olarak bilinen büyük hataların telafisi daha
 zordur. &nbsp;Kalp kırılmış, karşımızdakine
 büyük kusur işlemişsek affı çok daha zor olur. 

“Hata
 yapmak hiçbir şeydir, eğer hatırlamaya devam etmezsen” Confucius’un dediği gibi
 hata yapılır ama tekrarlanmaması durumunda o gerçek bir hata olarak kabul
 edilebilir. 

Tekrarlanan
 yanlış ve hatalar artık alışkanlık olmuş, o bir yaşam tarzına dönmüşse artık
 yapılabilecek çok şey yoktur. İster istemez oradan yavaş yavaş uzaklaşmak
 zorunda kalırız. 

O insanın
 karakterinin o olduğunu düşünmeye başlar ve size verebilecek zararları
 hesaplamaya başlarsınız. 

Yapılan
 hatalardan ders alarak da hayatımızda doğruları bulabiliriz. 

İnsanın
 doğasında büyüme, gelişme olduğu için hata yapmaktan da korkmamak gerekir. 

Sadece
 aynı hatayı iki kez yapıyorsak işte orada sorun vardır ve derin düşünmek
 gerekir. 

Yapılan
 sıradan bir hatanın, hiç ummadığımız şekilde başarının basamakları olduğuna da
 şahit olabiliriz. Hata ders almasını bilene yol gösterici olabilir. 

“Bir
 gencin hata yapmasını önlersen, onun kararlarını da kendi kendine vermesini
 önlemiş olursun” John Erskin 

Bu
 cümleden de anlıyoruz ki gençlerin, taze beyinlerin yanlış yapmaya daha çok
 meyilli olduğunu da unutmadan, kendi hayatlarını karartacak, kendilerine zarar
 gelmesini görmezden gelmeden, hata yapmalı ve hata yaparak doğruyu bulmalarında
 biraz destek olmalıyız. 

Evet hatanın
 yaşı zamanı da yok. Doğru kararı vermek için, hayat çizgimizi doğru çizip,
 ayakta durabilmek için hataların, yanlışların, kusurların acı kucağına bazen
 bırakmak gerekiyor hayatı.

Doğru ve
 gerçek yolu, en acısız tecrübelerle bulmanız dileğiyle…

&nbsp;

Ne kadar çok duymaya başladık “kalp krizi dolayısıyla vefat
 etmiştir.” cümlesini…

Kafamızı nereye çevirsek bu tabir. Son dakika haberleri, alt
 yazılar, sosyal medyada her an karşılaştığımız bir durum oldu bu. İster istemez
 kalplerimize ne oluyor, acaba diye sorular kafada dolaşmaya başladı. 

Doktorların uyarıları, araştırıp okuduğumuz bilgiler
 doğrultusunda kalp sağlığımızı korumaya çalışıyoruz. &nbsp;Doğru bilgiye ulaşmak burada çok önemli. Bunun
 yanı sıra düzenli doktor kontrolü ihmal edilmemeli.

Kalp krizi konusunu geçen senelerde yaşadığımız Corona
 faciasından sonra özellikle çok sık duymaya başladığımızdan eminim. Aşılar mı,
 stres mi, kötü ve hazır gıda beslenme mi, hareketsiz yaşam mı tetikliyor
 bilemiyorum ama iyi bakmak ve değerlendirmek lazım bu çerçeveden. 

Evlere kapandığımız aylarda bunların hepsini yaşadık. Stres
 olduk virüs kapacak mıyız diye. Her gün televizyonlarda vaka sayıları, ölenler,
 hastanedeki dolulukları duydukça endişelenmemek, panik atak yaşamamak mümkün değil.


Suçsuzken hapis hayatı yaşadık, eve giriş saatleri,
 kısıtlamalar, markete gitmeye korkar olduk. Çok zor günlerdi her anlamda. 

Dünya durdu. Bunları yaşamak kolay değildi elbette. Sonradan
 bu tarz hastalıkların, kalbe yenik düşmelerin ve çeşitli virüsleri kol
 gezeceğini biliyorduk. 

Gerçekten hiçbir şey eskisi gibi olmayacaktı bunu çok net
 anlamıştık. 

Zaman geçtikçe de artan kalp krizi olayları, hepimizin
 kendisini sorgulamasına sebep oldu. En ufak bir ağrı da acı da her yerimizi
 korku sarar oldu. Acaba kalbimde mi bir şey var mı, kalp krizimi geçiriyorum
 diye kurmaya başladık. 

Coronanın bize bıraktığı korkuları yaşamaya devam ediyoruz
 ve etmeye devam edeceğiz gibi. 

Bu süreçte hem fiziken hem psikolojik açıdan çok dikkatli
 olmak gerekiyor. Doktor kontrolleri aksatılmamalı, ruhen bize iyi gelecek her
 şeyi yapmaya çalışmalıyız.

&nbsp;Doktorlardan,
 hastanelerden korkmamalıyız. Gitmeyip, bazı şeyleri erteledikçe, öteledikçe
 ileride daha büyük sorunların bizi beklediğini unutmamalıyız. Ertelenen her şey
 dağ gibi büyük sorunlarla bizim karşımıza çıkacaktır. 

Kendimize bakmalı, korktuklarımızın başımıza gelmemesi adına
 önce kendi doktorumuz olmalıyız. Kendimizi ve vücudumuza bu anlamda tanımak ve
 dinlemek çok önemli. 

Kalbimize yenik düşmemek için gülümsemenin çok fazla
 faydasnın olduğunu da unutmamak gerekir. 

Stres ve kaygı evet yaşadığımız bu zamanda olmazsa olmazımız
 oldu. Fakat ileride bizi bekleyen acı olayları ve geleceğimizi düşündüğümüz
 noktada çok dikkatli ve tedbirli olmanın bize geri dönüşü çok iyi olacaktır.

Sağlık gibisi yok ve asla giden sağlık geri gelmiyor unutmayalım…

&nbsp; 

&nbsp;

Kırklareli’de büyümüş bir gençlerin hepsinin ortak sorunu
 Kırklareli’deki aktivite eksikliği. Benim çocukluğumda Kırklareli’de sayılı
 etkinlikler vardı. İstasyon Caddesi’nde akülü arabaya binmek, lunaparka, parka
 ve sinemaya gitmek. 

Bu aktivitelerden bazılarını yapmak için yaşım büyüdüğünde
 bana kalan sadece sinema oldu. Sinemanın şuan ki haline aldanmayın, önceden iki
 katlı, geniş ve konforlu salonlara sahip bir yerdi. Vizyona giren filmler
 anında burada da gösterime giriyordu. 

Yerleşim düzeni, oynayan filmlerin kalitesi dört dörtlüktü. 

Birden kapandı neden olduğunu çoğu kişi hale bilmiyor.
 Kapalı olduğu yıllarda sinemaya gitmek için Edirne’ye ya da Lüleburgaz’a
 gidiyorduk. 

Sonra birden dediler ki sinema tekrar açıldı. Ama eski
 halinden eser yoktu. 

Bir daha da gitmedim zaten. 

Üniversite öğrencilerini düşünüyorum; farklı bir şehirde
 olmanın hayali ile yıllarca ders çalışıyorlar ve Kırklareli’ye geliyorlar. 

Yapabilecekleri tek şey neredeyse kafeye gitmek. Kafe
 konusunda da pek bir seçenekleri yok. Aynı cadde üzerinde sıralanmış birkaç
 mekandan başka bir şey değil. 

Gezmek için İstanbul’a gittiğim zamanları düşünüyorum.
 İstanbul’da veya başka bir şehirdeki insanlara, öğrencilere bakıyorum. Herhangi
 bir aktivite yapmak istediklerinde ne kadar seçenekleri var. 

Burada seçenekleriniz o açıdan çok sınırlı. 

Buraya gelen bir misafirinizi anca arabanız varsa
 gezdirebiliyorsunuz. Diğer türlü tek seçeneğiniz Merkez’de yer alan kafeler,
 kafeler ve kafeler. 

Tabi sadece yıllın belli zamanlarında düzenlenen konserlerin
 hakkın da yemek gerekiyor.

Hazır gıdalar
 günümüzde her
 evin dolabında yer alıyor. Tehlikenin farkında olduğumuz halde hazır gıdaları tüketmeye devam ediyoruz. Beden sağlığımızı hiçe sayarak tükettiğimiz hazır gıdaları; nasıl hazırlandığını bilmediğimizden rahatlıkla
 tüketiyoruz.

Hazır gıda
 tüketmeyenin kalmadığı bu devirde kimseyi suçlamak
 haddimize değil tabii ki. İşten yorgun argın gelip yemek yapmakla uğraşmak
 bazen zor geliyor. Veya bazen canınız fastfood çekiyor ve
 sipariş ediyorsunuz. Peki sipariş verdiğiniz yemeğin nasıl hazırlandığından
 haberiniz olsa yine de sipariş eder miydiniz?

Kendi
 bedeninize bunu yapmaya hakkınız var, tabii ki özgürsünüz fakat hazır
 gıdaları tüketirken; bedeninize verdiği zararı göz ardı edemezsiniz. 

Ülkemizde
 oldukça gelişmiş bir konumda olan hizmet sektörü, hazır gıda tüketirken tercihleri belirleyen bir
 durumda.

&nbsp;Bir yemek sipariş etmeye karar verdiniz
 diyelim. Sipariş verirken hangi restoranı seçeceğinizi
 belirleyen en önemli etkenler temiz bir işletme oluşu, müşteriye verdiği önem ve tabii ki fiyat skalası oluyor. 

Hatta bazen
 fiyatı umursamadan kaliteli bir yemek sipariş etmek isteyebiliyoruz. 

Hazır veya
 paketli gıda tüketmenin zaman açısından
 faydası olsa da uzun vadede bedeninize aldığınız kanserojen maddeler sağlığınızı
 önemli ölçüde
 etkiliyor. Haftasonu evde hazırlayıp uygun koşullarda sakladığınız yemekler
 acil durumlarda hayat kurtarıyor. Sağlığınız söz konusu
 olduğunda kendinizden ödün vermeden
 ve tabii ki bütçenize de yük bindirmeden yapabileceğiniz en basit yöntemlerden
 birisi bu.

Lütfen hazır gıda tüketirken bunları da aklınızın bir köşesine not edin. İyi günler.

Kaygı, çağımızın vebası olma yolunda kararlılıkla
ilerlerken bugün kaygılarımızla nasıl baş
edebileceğimizden bahsedeceğim. Kaygılarınızla baş etmeye çalıştığınız dönemler elbet olmuştur. Çevremde yaşanan olaylara yetişmeye çalışmak,
gelecek kaygısı derken bu durumu sadece benim yaşamadığımı aklıma getirmek bir
nebze de olsa güç veriyor açıkçası.
Kaygının kaynağını; bazen elimizde olmayan, değiştiremeyeceğimiz veya
geri dönüşü zor olan
olaylar oluşturuyor. Kaygılı olma hali ile başa çıkmak kolay
değil. Özellikle günümüzde sürekli insanlara, sosyal medyaya, gündeme ve daha bir sürü şeye
yetişmeye çalışırken...
"Peki kaygılandığımız anlarda bu durumu nasıl kontrol
edebiliriz?" diye sorduğunuzu duyar gibiyim. Her insanın kaygıyla baş
etmek için özel bir yöntemi
olabilir. Sizi rahatlatacak yöntemi yine en iyi siz bilirsiniz.
Beni en çok rahatlatan yöntem nefes
egzersizi veya temiz hava fakat bana iyi geldiğinden emin olduğum bu yöntem diğer bireylerde işe yaramayabilir de. Bu yüzden kendinize kulak verip sizi neyin rahatlattığını bulmak, kendinize
dair bu bilgiyi edinmek sizin elinizde.
Kaygı anında neler yaparak sakinleşeceğinizi buldunuz diyelim fakat
sorun çözüme kavuşmuş olmayacak. Çünkü kaygılarınızı kontrol etmek kadar
kaygılarınızın kaynağını bulmak ve sizi kaygılandıran durumları çözüme kavuşturmak zorundasınız.
Kaygılarınızdan kurtulmak için çevrenizi gözden geçirmek zorundasınız. Size iyi gelmeyen insanlardan
sıyrılmayı bilmelisiniz. Fakat bu her insan için mümkün olmayabiliyor maalesef.
Çevrenizde sizi endişeye sürükleyen
insanlardan kurtulamadığınızda olumsuz düşünceleri kontrol etmek zor olsa da kendinizi telkin etmeyi öğrenmeye çalışmalısınız. Endişelenmemeye çalışmak yerine endişelendiğiniz durumlarda öngörülerinizin gerçekleşme
olasılığını ve gerçekleşirse bu durumla nasıl baş
edeceğinizi düşünmek daha
mantıklı olacaktır. Kaygılarınızla kendi başınıza müzadele
edemediğiniz noktada bir uzmandan yardım almanız; kendinize yapacağınız en büyük yardım olacaktır.
Sağlıcakla kalın...
&nbsp;
&nbsp;

İnsan
 sosyal bir varlık. İnsanlarla sürekli iletişim halinde olmak zorunda kaldığımız
 bu dönemde kafa dinleme ihtiyacı kaçınılmaz
 oluyor. 

Aile,
 arkadaşlar, iş ortamı derken gün içinde sürekli iletişim hali içerisinde olmaktan yorulan insan çareyi kendiyle baş başa kalmakta buluyor.

Hızlı bir
 tempoyla çalışan insanlar günümüzde kendini doğanın kollarına atarak
 dinleniyor. Doğaya dönmek, sessiz bir ortamda kendi
 hayallerini&nbsp; düşünmek iyi gelse de insan gerçekleştiremediklerini aklına getirdiğinde
 içini kaplayan hüzünle başbaşa
 kalıyor. 

Genç yaşta kendinize koyduğunuz hedefleri gerçekleştiremediğinizin
 farkına vardığınızda hayalleriniz yerine koca bir hayalkırıklığınız oluyor. 

Günümüz ekonomik
 koşullarında gençlerin hayallerini gerçekleştirme olanağı daha da zorlaşıyor. Herhangi bir hayal kurarken
 bile realist olmaktan kopamayan gençler hayallerini sınırlandırma yoluna
 gidiyor.

Doğayla
 başbaşa kalmak için bile belirli bir ekonomik özgürlüğünüz olmalı. Aksi takdirde kendinizi doğanın
 kollarına atmak isteseniz de yeterli birikiminiz olmadığından evde dinlenmeye
 mecbur kalıyorsunuz. Sosyalleşerek kafa dapıtmak isterseniz durum yine değişmiyor.
 Hayat pahalılığı yakanızı bırakmadığından kahvenizi evde demleyip oturuyorsunuz.
 

Dinlenme
 ihtiyacınızı bir hobinize vakit ayırmak istediğinizde de yine hobinize yatırım
 yapmak durumundasınız. Uzun lafın kısası artık dinlenmek bile
 parayla. 

Umarım bir
 gün hayallerimizi gerçekleştirmek için ihtiyacımız
 olan her şey elimizde olur. Gelecek kaygısı gözetmeksizin
 hayallerimizi gerçekleştirmenin mutluluğunu yaşayacağımız günlerde buluşmak ümidiyle. Sağlıcakla kalın.

Yaşadığımız
 şu hayatın ne kadar adil olduğunu düşünüyorsunuz?

Hayatın
 herkese aynı imkanları sunmuyor olması da sizi rahatsız etmiyor mu?&nbsp; 

Evet tamam:
 nefes alıyoruz, yiyecek ekmeğimiz var, ayağımız-kolumuz tutuyor, sağlığımız
 yerinde gibi avutucu cümlelerle hem kendimizi hem de çevremizi çokça teselli
 etmişliğimiz var. 

Ama yeter
 mi? Bence ne kendimiz için yeter ne de çevremizde bunlara bile sahip olamayan
 insanlar için yeter. 

O yiyecek
 ekmek bulamayan, eli-kolu tutmayan, sağlığını kaybetmiş… 

Çokça
 sorunlarla boğuşan, birçok hikayesi olan insanlar var. Elbette beterin beteri
 var. Bulunduğumuz anın kıymetini bilmek, nefes aldığımıza şükretmek gerekir. Peki
 herkes eşit şartlarda olsaydı bunları konuşmaya gerek kalır mıydı?

Sokakta
 dilenen dilenci, kucağında bebeğiyle market önlerinde bir ekmek için yalvaran
 kadınlar. Sekiz-dokuz yaşlarında çocukların ellerinde bir paket çikolata
 satarak insanlara yalvarması. 

O çocuklar
 böyle bir hayatı hak ediyor mu? O kucaktaki bebeğin suçu ne? O da en güzel
 kıyafetleri, en sıcak odaları, en pahalı oyuncakları hak etmiyor mu? 

Özellikle
 çocukları o şekilde gördükçe bu dünyadaki adaletsizliği bir kez daha anlayabiliyorsun.
 

Bunun
 açıklaması kader mi, ekonomik koşullar mı, cahillik mi? Bu soruların sonu da
 yok, gerçek bir cevabı da yok bence. 

Dünyaya
 gelirken evet seçimlerimizi biz yapmıyoruz. Kaderimizi biz de yazmıyor,
 belirleyemiyoruz. 

Bu durumda
 ne kaderi değiştirebiliyor ne olanları silemiyorsak, elimizin uzandığı kadar
 gerçek yardıma ihtiyacı olanlara ulaşmamız gerektiğini düşünüyorum. En azından
 hayatlarına ufakta olsa dokunmamız o çocukların yüzlerinin biraz da olsa
 gülmesine vesile oluyorsak bundan güzel bir şey yok bence. 

Her çocuk
 savunmasız ve desteğe ihtiyacı olan bireylerdir. Onları en iyi şekilde büyütüp,
 en iyi şekilde desteklemek gerekir. Çocuğa maddiyattan daha çok verebilecek,
 çok daha önemli şeyler vardır. Onları mutlu etmek, onlara hayal kurma imkânı
 sağlamak, güvende olmalarını hissettirmek, onlarında bir birey olduklarını
 göstermek onlara verilebilecek en büyük hediyelerden olduğunu düşünüyorum.

Her çocuk
 bir dünya. Yarın onların ne konumda olacağını unutmamak, bu ülkenin onlara
 emanet olduğunu bilerek çocuklara yaklaşmak gerekir. 

Çocukların
 dünyasından hayata bakarak yaşamak gelecek açısından daha da güven veriyor. 

Onların
 kalbi kadar masum kalabilse keşke herkes…

&nbsp;

&nbsp;

Hayat bize neler öğretiyor değil mi? Acısıyla tatlısıyla
 dedikleri bu demek ki… 

Her anımızda her dakikamızda bir şeyler öğrenebiliyoruz. 

Yaşadıkça başımıza gelen her olaydan ders çıkarıp devam
 ediyoruz. Aldığımız her nefes bir kazanım. Tanıdığımız her insan bir hayat. O
 her hayat içinde de sonsuz bir yaşam, deneyim. 

Her insanın bir hikayesi olduğuna inanıyorum. Tanıdığımız,
 karşılaştığımız, merhaba dediğimiz her insanın gözlerinde bir hayat, bir hikâye.


İşte, okulda, dışarda, yolda, bankada, markette. Günün her
 saatinde yaşadığımız ufak bir andan çokça etkilendiğimiz olmuştur. 

Nasıl baktığımız, bir şeyleri nasıl gözlemlediğimizde önemli
 bir kıstas burada. Yaşadığımız hayat, karakterimiz, duruşumuz çok önemli
 algıladıklarımızla. 

Bazen öyle bir hal alır ki hayatımız tepetaklak olmak sadece
 bir telefonun çalmasıyla başlar. 

Artık hiçbir şey eskisi gibi olmayacaktır. Duyulan tek bir
 cümleyle yıkılır kalırsınız. O anın şokuyla hiçbir şey düşünemez olursunuz. Ama
 hala bilmiyoruz ki o an hayatımızın dönüm noktası başlamıştır. Geriye dönüp
 bakamayacak kadar hayatınız komple değişime girmiştir. Sizden habersizce hayat
 sizin için planlarına başlamıştır. 

En sevdiklerinizi bir yandan kaybediyor, bir yandan hayatta kalmaları
 için mücadele ediyor, diğer yandan elinizden kayıp giden hayatınız gençliğiniz.


Bunlar yaşanırken sizinle beraber en yakınlarınız zarar
 görmesin diye benliğinizi unutacak duruma geliyorsunuz. Yeter ki onlar
 etkilenmesin, üzülmesin diye. 

Hayat planlarını yapmış giderken, istediğimiz kadar
 çabalayalım. Bize her şeyini yaşatacak, oyunlarını oynayacak, vereceği dersleri
 verecek, tokat gibi hayatın en acı yanlarını gösterecek. Kaçış yok. 

Teslim olmak ve yaşamaktan başka çare yok. Elden hiçbir şey
 gelmiyor. Ve bir bir hayatın size sunduklarını yaşıyor buluyorsunuz kendinizi.

Bilincinizi kaybetmiş gibi, büyülenmiş gibi oradan oraya
 savuruyor sizi hayat. 

Hayattan ayrılanlar ayrılmış, sonsuzluğa gidenler gitmiş,
 soğuk ameliyat odalarında yaşam mücadeleleri verilmiş, yaşamın şart ve koşulları
 değişmiş, günlük yaşam mücadeleleri farklılaşmış, yeni bir hayat yolunu kendi
 kendine çizmiş. Her şeyden habersiz size sunulanlara teslim olunmuş. 

Var kaderini değiştiren, müdahale edebilen. 

Ve dalgalarla boğuşulmuş bir şekilde nefes alarak güne
 uyanmak. Geriye dönüp baktığında neler yaşadık derken bile insanın içini acıtan
 bir derin nefes… 

Beden yorgun, ruh kayıp, bilinç bulanık… Yapılacak tek şey
 aldığın nefese şükretmek…

&nbsp; 

&nbsp;

İş hayatımda
 birçok farklı karakterle çalıştım. Mesai arkadaşlarımla genellikle
 iyi anlaşmama rağmen bazı karakterlerle asla anlaşamadığımı fark ettim. Bu
 kişilerin ortak özellikleri ise işlerini layıkıyla
 yapmamalarıydı. 

Kendi işini
 eksik teslim eden ve kendi hatasına bakmadan diğer arkadaşlarının iş yükünü arttıran
 kişiler doğal olarak sinirlendiriyor insanı. Ben iş yüküme bakmadan aldığım görevi eksiksiz ve hatasız yerine
 getirebiliyorsam başkalarının da aynı bilinçle görevini yerine getirmesini beklerim. Olması gereken de budur. 

Çalışma
 hayatım boyunca yaşadığım en büyük sorun her
 zaman bu olmuştur. Bu konuda çalışma arkadaşlarımı uygun bir dille
 uyarmaktan da asla kendimi alıkoymam. 

Günün sonunda başkasının sorumsuzca yaptığı
 işin yükü yine benim omzuma ağırlık yapıyorsa
 kendi hakkımı savunmakta bir beis görmüyorum.

Herkesten
 aynı kapasiteyi beklemek tabii ki imkansız fakat en azından insanlar yapmakta yükümlü olduğu
 işleri minimum hata ile ulaştırsa, hızlı bir şekilde bitecek işi uzatmamış olsa
 ben de rahat bir nefes alacağım.

&nbsp;Yaptığımız işte en önemli iki
 maddeyi yerine getiremeyen insanlar olduğunda kaybolan zamanın haddi hesabı
 yok. Peki nedir bu iki madde?

Bu
 maddelerden ilki dikkatli ve özverili çalışmak,
 ikincisi ise hızlı işleyiş. 

Zamanla yarıştığımız
 bir meslekte bu maddelerden biri aksadığında yaşanılan zaman kaybının haddi
 hesabı yok.

Sırf zaman
 kaybı olmasın ve işler hatasız bir şekilde yürütülsün diye her
 sorumluluğu üzerine alan çalışanlar,
 emeğinin karşılığını alamadığı gibi bir de sorumsuz kişilerin iş yükünüüstlendiklerinden ekstra yorgunlukla baş etmek zorunda kalıyor. 

Bu konuda
 tek dertli ben olmadığımdan diğer insanların konuya yaklaşımını merak
 ediyordum. Bu sebeple araştırma yaparken Mehmet Auf tarafından yazılan ve
 Orijin Danışmanlık isimli bir sitede yayımlanan yazının bir kısmını paylaşmak
 istiyorum. Auf yazısında iş yerindeki zor insanlarla nasıl baş edileceğini şu
 şekilde açıklıyor;

"Zor
 diye nitelendirilen insanların nasıl böyle kategorize edildiklerini düşündüğümüzde, bu sınıflandırmanın
 tamamen göreceli, kişiye göre değişen bir şekilde oluştuğunu gözlemleyebiliriz.
 Herhangi birine zor gelen kişi, başka biri için kolaylıkla yönetilebilen
 birisidir. Bu durumda zorlukların, aslında davranışlardan kaynaklandığını
 söylemek yanlış olmaz.

Öyleyse, hangi davranış kalıplarının sıklıkla
 “zor” diye sınıflandırıldığına bakalım. Ukalalık edenler, yani bilgisi ve eğitim
 düzeyine göre kendini gerçekte olduğundan çok daha iyi görenler… Öncelikleri
 belirlemekte zorlanan ve kendi isteklerini her konunun üzerinde görenler...
 Hata yaptıklarını kabul etmeyip, suçu kendi dışındaki her şeye atanlar... Genel
 olarak her konuda kendini haklı görenler ve etrafındakileri kontrol altında
 tutmaya çalışanlar... Saygısızlar ve konumlarını kötüye kullananlar... Belki de
 hepsinden önemlisi, sizi dinlememekte ve anlamaya çalışmamakta ısrar edenler…

Bahsi geçen davranışlar hepinize çok tanıdık
 geldi, öyle değil mi? Demek ki, hayatın bu gerçeğinin varlığını olduğu gibi
 kabul edip, durumu iyileştirmek için bir an evvel harekete geçmemizde yarar
 var.

Öncelikle, saldırgan davranışlar içindeki
 kişilere karşı sakin kalabilmek çok önemli. Unutmayın ki, hiçbir etki tepkisiz
 kalmaz. Bir başka deyişle, ne kadar aşırı tepki verirseniz, o kadar geriye
 dönme olasılığını artırırsınız. Sakin ama kendine güvenli olarak kendinizi
 ifade etmek uygulayabileceğiniz yöntemlerden biridir.

Her şeyi bildiğini düşünen kişilere karşı çıkmak
 ve bilgisi konusunda meydan okumak, karşınızdakinin zorluk derecesini artırmaktan
 başka bir işe yaramayabilir. Bu kişilerin doğrularının ve yetkinliklerinin
 abartılmadan övülmesinde fayda var. Ancak zamanı geldiğinde yanlışlarını da
 ortaya çıkaracak sorulardan kaçınmayın."

Sizler de çalışma arkadaşlarınızla bu tür problemler yaşadıysanız veya yaşamaya
 devam ediyorsanız bu yazının tamamına göz atmanızı
 tavsiye ederim. İyi günler.

&nbsp;

Çocukken
 izlediğimiz diziler, filmler ve&nbsp;çizgi filmlerden&nbsp;bahsetmeyi her zaman çok sevmişimdir. Arkadaşlarımla bir araya gelip 90'larda izlediğimiz tv
 programlarından söz etmek, her zaman beni zamanda yolculuk
 yapmaya ve masum anılara götürüyor.

90'lar Türkiyesinde çocuk olmak deyince; sokakta oyun oynadıktan
 sonra veya sabah uyanır uyanmaz televizyonu açıp sevdiğim
 çizgi filmi izlemek aklıma geliyor. O yıllarda Şirinler, Jetgiller, Tom
 ve Jerry ve daha ismini sayamadığım bir sürüçizgi film bizi mutlu etmeye fazlasıyla
 yetiyordu. 

Çocukken
 sokaktan kalan zamanlarımda televizyon karşısından ayrılmayan ben son yıllarda
 televizyonu açmak bile istemiyorum.

Bunu büyümeme mi bağlarsınız yoksa televizyonda
 izlenecek herhangi bir şeyin olmamasına mı bağlarsınız orasını sizlere bırakıyorum.&nbsp; Televizyonun hayatımdan çıkması ve dijital platformlara yönelmemin en
 önemli sebebi ise zaman. Televizyonda yayınlanan herhangi bir programın
 süresi bile beni soğutmaya yetti açıkçası. Hızlı tüketim çağında 15
 dakika reklam izlemek daha doğrusu reklamın bitmesini beklemek hiç benlik değil. Bu yüzden dijital platformlara yönelen milyonlarca insandan biri de benim.

Peki sizce
 bu; benim hızlı tüketmek istememden mi kaynaklanıyor yoksa
 televizyon sektörünün kendini güncellemeyerek genç izleyiciyi
 elinden kaçırmasından mı kaynaklanıyor?

Bu konuyla
 ilgili tek kafa yoran tabii ki ben değilim. Hatta bu konuda yazılmış bir çok makaleye de denk geldim. İçlerinden biri de "Dijital
 Platformlar Sonrası İzleyici Alışkanlıklarının Kuşaklara Göre Değerlendirilmesi" konu başlığıyla ele alınan araştırma.

Cihan Toğuşlu
 tarafından 2021 yılında yayımlanan makalede konu başlıklarından biri de
 "Dijitalleşme (Sayısallaşma) ve Dijital (Sayısal) Yayıncılığa Geçiş." &nbsp;

Makalede
 yer alan "Dijitalleşme (Sayısallaşma) ve Dijital (Sayısal) Yayıncılığa Geçiş" konu başlığında Toğuşlu; şu bilgileri bizlere aktarıyor;

"Dijital teknoloji sayılara
 dayalı bir teknoloji türüdür. Bütün bilgiler sayılarla (0 ve 1) yaratılmış
 kodlarla kaydedilir. Bu veriler her türlü yazı, görsel materyal, ses olabilir.
 Analog yayıncılıktan dijital yayıncılığa geçişten sonra özellikle 1990 sonra
 dijital yayıncılığın aldığı hızdan televizyon yayıncılığı da etkilenmiştir
 (Durmaz, 2012). Dijitalleşme analog yazılı, sesli, görsel mesajların aktarılabilen,
 işlenebilen ve elektronik olarak depolanabilen sinyallere dönüştürülmesidir.
 Ses, görüntü ve metin halindeki mesajlar dijitalleştirildiğinde, tekrar
 birleştirilmesi kolaylaşmakta ve bu yeni özellikle geçmiş yıllarda olanaksız
 olan bilginin entegrasyonunun mümkün kılmaktadır. Telefon, müzik, fotoğraf,
 radyo, televizyon ve bilgisayar gibi tüm iletişim araçları dijitalleşmiştir
 (Özçağlayan, 1998). Dijital televizyon yayınları 1994 yılında uydu yayınlarında
 başlamıştır. 2000 yılından itibaren tüm uydu yayınları dijital olarak (DVB-S)
 yapılmaya başlanmış, bu değişimi kablolu televizyon (DVB-C) yayınları takip
 etmiştir. Son olarak da karasal yayınlar da dijital teknolojiden (DVB-T)
 nasibini almıştır (Morgül, 2011). Masaüstü bilgisayar, taşınabilir bilgisayar,
 tablet ve cep telefonu gibi araçlar üzerinden görsel iletişim teknolojik
 gelişme ile insan hayatının merkezine oturdukça geleneksel yayıncılık karşısında
 dijital yayıncılık öne çıkmaya başlamıştır. Geleneksel yayıncılık, izleyicileri
 belli zamanlarla, belli içerik ve biçimlerle sınırlandırırken, dijital yayıncılık, izleyicilerine daha zengin içerik sunarak
 izleyicilerin kendi tercihlerine göre yayınlar izlemelerine olanak sağlamıştır.
 Buna ek olarak kişi kendi zamanını ayarlayabilmekte, kaçırdığı programı daha
 sonra izleyebilmektedir. Yine geleneksel yayıncılıkta toplumsal kaygılarla sınırlanan
 içerikler dijital yayıncılıkta da kendisine yer bulabilmektedir. Bu durum hem
 üreticileri hem de izleyicileri daha özgür kılmakta ve izleme alışkanlığını değiştirmektedir
 bunda internetin payı da büyüktür."

Sizlerle
 sadece bir kısmını paylaştığım, Cihan Toğuşlu'nun hazırlamış olduğu bu makalede
 dijital platformlar tek tek ele alınıyor. Bunun yanı sıra makalede
 dijitalleşmenin etkilerinden de bahsediliyor. Eğer okumadıysanız göz atmanızı tavsiye eder, iyi günler
 dilerim.

&nbsp;

&nbsp;

Bugünkü köşe yazımda ne yazabilirim diye düşünürken aklıma hastalık hastası olarak tanımladığımız insanlar geldi. Hastalık hastalığı hemen herkesin çevresindeki kişilerde veya kendisinde yaşadığı bir durum.Peki nedir
 bu hastalık hastalığı?

Halk
 arasında hastalık hastalığı olarak bilinen tıp dilinde ise hipokondriyazis
 olarak tanımlanan durum kişinin zihin-beden ilişkisinin bozulması ile ortaya çıkıyor. Hastalık hastalığı kişilerin önemli bir
 hastalığı olduğunu düşünmesi
 sonucunda bedenindeki belirtileri abartılı şekilde ve yanlış değerlendirmesiyle
 oluşuyor. Kişi, tıbbi değerlendirme sonrasında bile kendinde bir hastalık
 olmadığına ikna olamıyor. Konuyla ilgili bilimsel açıklamalara
 başvurmak istediğimden sizlerle bir psikolog tarafından yayımlanan araştırmayı
 paylaşmak istiyorum.

Psikiyatrist
 Doç. Dr. Adnan Çoban "Hastalık Hastalığı"nı şöyle anlatıyor;

"Hastalık
 hastalığının en temel özelliği, herhangi bir hastalığa yakalanıldığına inanılıp aşırı kaygı
 yaşama ve hastalık kapmaktan aşırı derecede korkmadır. Bu korkular, hekimler
 tarafından tıbbi anlamda kişide hiçbir şey bulunmasa bile yatışmaz. Hastalık
 hastalığı olan kişiler kendi düşüncelerinin mantıksız olduğunu bilseler de bu
 onların kaygılarını yatıştırmaya yeterli olmaz.

Hastalık hastalığı olan bazı kişiler kaygılı
 düşüncelerinin mantıksız olduğunun bilincinde olmayabilirler. Şikayetlerine
 sürekli gerekçeler arayarak kendilerini ve çevrelerini fiziksel bir rahatsızlıkları
 olduğuna ikna etmeye çalışırlar. Bir kimseye hastalık hastalığı tanısı
 konabilmesi için bu kaygı ve korkuların kişinin yaşamını ciddi anlamda
 etkilemesi ve artık bu endişelerinden dolayı sorumluluklarını yerine
 getirememesi gerekmektedir. Bu sorunu yaşayan bazı kişiler sorumluluklarını
 yerine getirebiliyor olsalar da bunda çok güçlük çekerler, zihinleri gün içinde
 büyük oranda bir hastalıkları olduğuna dair endişeli düşüncelerle dolu olur ve
 yoğun kaygı yaşarlar.

Kişilerin belirli bir hastalığa sahip
 olduklarına dair korkuları, farklı bir hastalığa sahip oldukları yönünde bir
 işaret algıladıklarında veya herhangi bir kaynaktan bilinmeyen bir hastalık
 hakkında fikir sahibi olduklarında yön değiştirebilir. Bu korkular genellikle
 küçük fiziksel değişimler ile başlar; yorgunluk, ağrıyan kas, hafif bir öksürük
 ve küçük bir yara gibi. Bazen küçük ve normal hisler bile kişilerin korkularını
 tetikleyebilir. Mesela uzun süre ayakta durmaktan başı dönen ve kalp
 çarpıntısında ufak bir değişim yaşayan bir hastalık hastası kişi kalp krizi
 veya felç geçirdiğini düşünebilir ya da kalbinde bir sorun olduğuna, beyninde
 damar tıkanıklığı yaşadığına kendini inandırabilir.

Bazen bu korkular, sevilen birinin ölümü ile
 veya televizyonda izlenen bir hastalık belgeseli ile de başlayabilir. Ayrıca bu
 korkular kişinin stresle karşılaşma durumlarında da artış gösterir. Bu tür
 kişiler tıbba ve doktorlarına güvenmediklerinden, tıbben rahatsız olmadıklarını
 gösteren raporları görseler ve doktorları kesin bir dille bir hastalıkları
 olmadığını söylese bile buna inanamazlar; sürekli doktor değiştirmekten ve
 hastaneleri ziyaret etmekten kendilerini alıkoyamazlar.

Hastalık hastalığına sahip kişilerin normal
 kişilerden daha çok fiziksel hislere duyarlı olduklarını görürüz (kalp atımı, sindirim
 borusundan ufak bir sesin gelmesi, ağızda biriken salya miktarı). Bu kişiler
 sürekli kendi bedenlerini ve iç organlarını dinler ve izlerler, bunun sonucunda
 vücutlarında meydana gelen en ufak değişimde hemen alarma geçerler ve
 endişelenmeye başlarlar.

Belirtileri

Bir hastalığa yakalanmadan aşırı derecede
 korkma

Çok küçük fiziksel bir belirtinin dahi ciddi
 bir hastalığı olduğuna inanma

Sürekli hastane ve doktorları ziyaret etme

Sürekli doktor değiştirme, doktor beğenmeme

Sosyal ilişkilerde zorluk

Takıntılı bir şekilde sağlıkla ilgili
 araştırma yapma

Duygusal stres

Sürekli vücudu ve kalp atımını takip etme

Bir hastalığı gördükten ve okuduktan sonra
 aynı hastalığın kendinde de olduğunu düşünme

Kendini hastalanmasına neden olacağından
 şüphelendiği yerlerden uzak tutmak (hastanede olma gibi)

Bu hastalığa yakalanmanın risk faktörleri
 nelerdir?

Çocukken ciddi bir hastalığa yakalanmış olmak

Aile bireylerinde ciddi bir hastalığın olması

Sevilen bir kişinin ölümü

Kaygı bozukluğuna sahip olmak

İyi bir sağlığa sahip olmayı hiçbir fiziksel
 hissin olmaması olarak gören kişiler

Aile bireylerinin birinde hastalık
 hastalığının olması

Herhangi bir hastalığa karşı aşırı duyarlı
 olma

Tedavi

Hastalık hastalığının tedavisinde psikoterapi
 ve ilaç tedavisi beraber uygulanmalıdır. Aynı zamanda bu kişilere psiko-eğitim
 de verilmesi önemlidir. Bu şekilde hastalıklar ve kişinin bedeni ile ilgili
 durumları hakkında doğru bilgiler edinmesi sağlanır. Ancak, sadece psiko-eğitim
 vermek hiçbir zaman kişinin hastalıkla ilgili korkularını yok etmez. Bunun
 nedeni, hastalık hastalığının temelinde kaygı bozukluğu olan bir sorun
 olmasıdır.

Kaygı bozukluğundan kaynaklanan kaygısının
 yönlendiği konu hastalanmak ile ilgilidir. Diğer kaygı bozukluğu
 hastalıklarında (yaygınlaşmış kaygı bozukluğu, panik atak, takıntılar, fobiler)
 olduğu gibi, kişiye yoğun endişe duyduğu durumla ilgili ne kadar bilgi
 verirseniz verin ve ikna etmeye çalışırsanız çalışın kişi endişelenmeden ve
 kaygılanmadan yapamaz. Psikoterapide kaygı bozukluğuna yol açan kaygı fazlalığının
 nedenlerinin tespit edilip bunların çalışılması gerekir. Bu nedenler neredeyse
 her zaman geçmişte yaşanan travmatik olay ya da durumlara maruz kalmakla
 ilgilidir.

Travmatik olaylara maruz kalmış kişinin beyni
 bu olayların yarattığı olumsuz duyguları işleyemediğinde (küçük yaşta olmak,
 olayın şiddetli olması, olayın yaşa uygun olmaması, çoklu travma olması,
 olumsuzlukların ard arda gelmesi gibi nedenlerden dolayı) beyinde limbik sistem
 denilen bölgede kaygı birikmesi olur ve bu durum kaygı bozukluklarına yol açar.
 Psikoterapide amaç kaygı birikmesi neticesinde oluşan kaygı fazlalığını
 azaltmaktır. Bu da ancak travmatik mevzular üzerinde travma çalışması yapmak
 ile mümkün olur."

Umarım bu
 yazı size ve çevrenize faydalı olur. İyi günlerde görüşmek
 dileğiyle.

&nbsp;

Bugünkü köşemde günümüz şartlarında genç olmak konusunda yazmak istedim. Günümüz ekonomik
 şartlarında biraz şanslıysanız ve çalışan bir gençseniz
 birikim yapmak isteyip de yapamıyorsanız bilin ki yalnız değilsiniz.

Gelecek planları yaparken bundan on yıl öncesinde ev
 veya araba almayı hayal edebiliyorken şu an bırakın arabayı ehliyet almak bile
 imkansız geliyor. 

Gençler 5 yıl sonra bile kendini şimdiki
 durumundan daha kötü bir
 durumda görecek kadar umutsuz.

Ülkedeki kalifiye elemanların çoğu beden işçisi olarak çalışırken, gelişimden söz etmemiz oldukça
 zorlaşıyor. 

Konuyla ilgili bir makale okuması yaparken "Genç İşsizliğe Yönelik Alan
 Araştırması: Üniversite Öğrencileri Arasında Kaygı ve Umutsuzluk" konulu makaleye rastladım.

Berna Yazar Aslan tarafından hazırlanan makalede yer alan bazı konu
 başlıkları şunlardı;

"Genç İşsizlik

Gençlik için nicel olarak kullanılan en yaygın tanımlama, 15 ile 24 yaş
 arasındaki kişileri kapsamaktadır. Bu tanımlama zaman boyutunda ve ülkeler
 arasında verileri karşılaştırmak için Birleşmiş Milletler (UN), Dünya Bankası
 (WB), Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) gibi uluslararası kuruluşlar tarafından
 birçok istatistik ve göstergede kullanılmaktadır. Türkiye İstatistik Kurumu
 (TUİK) tanımına göre genç işsiz, 15-24 yaş aralığında bulunan, referans dönemi
 içinde istihdam halinde olmayan (kâr karşılığı, yevmiyeli, ücretli ya da
 ücretsiz olarak hiçbir işte çalışmamış ve böyle bir iş ile bağlantısı daolmayan) kişilerden iş aramak için son üç ay içinde iş arama
 kanallarından en az birini kullanmış ve 2 hafta içinde işbaşı yapabilecek
 durumda olan tüm kişilerdir (TUİK, 2015:xvıı). Genç işsizlik oranı ise genç
 işsiz sayısının (15-24 yaş aralığı) genç işgücüne (istihdam edilenler ile işsiz
 toplamı) oranlanmasıyla elde edilmektedir. ILO tarafından, her biri genç
 işsizliğin farklı yönlerini ele almada ve genç işsizlik sorununun önem
 düzeyinin belirlenmesinde kullanılan “genç işsizlik oranı”, “genç işsizliğin
 yetişkin işsizliğine oranı” (GİO/YİO), “işsiz gençlerin toplam işsizler
 içerisindeki oranı” (TİN/GİN) ve “genç nüfusun toplam genç nüfus içerisindeki
 oranı” (GİN/GN) olmak üzere dört gösterge tanımlanmıştır. (Gündoğan 2007:2-3)

2014 yılında AB-28
 ülkeleri içerisinde 15-24 yaş aralığındaki nüfusun toplam nüfus içerisinde
 oranı en yüksek ülke olan Türkiye’dir. 2014 yılı AB-28 ortalamasına göre
 gençler arasındaki işsizlik oranı, yetişkinler arasındaki işsizlik oranının iki
 katıdır. Toplam işsiz nüfus içerisinde genç işsiz nüfusu 2014 yılında AB-28
 ortalamasına göre %20,74’dür. Diğer bir ifadeyle AB-28 ülkelerinde her 100
 işsizden yaklaşık 21’i gençtir. Genç işsiz sayısının toplam genç nüfusuna oranı
 incelendiğinde 2014 yılında AB-28 ortalaması %9,1 olup AB-28 ülkelerinde 15-24
 yaşları arasındaki her 100 genç bireyden yaklaşık olarak 9’u işsizdir. Her bir
 gösterge Türkiye için incelendiğinde 2014 yılında genç işsizlik oranı %17,8
 olup AB-28 ortalamasının altındadır. Gençler arasındaki işsizlik oranının,
 yetişkinler arasındaki işsizlik oranının yaklaşık iki katıdır (1,7). Toplam
 işsizler içerisinde genç işsizlerin oranı %30,14 olup her 100 işsizden yaklaşık
 30’u genç işsizdir. Genç nüfus içerisindeki genç işsizlerin oranı %7,3 olup 15-24
 yaşları arasındaki 100 kişiden yaklaşık olarak 7’si işsizdir.

Genç İşsizliğinin Sonuçları 

Günümüzde “çalışma”
 bireyin en temel ve toplumsal haklarından biri olarak görülmektedir (Yüksel,
 2003:22). Çalışma, bireylere yaşamı devam ettirebilmek için ekonomik bir kaynak
 özelliği taşımakta, statü, kimlik ve aidiyet duygusu sağlamakta, sosyal
 ilişkilerin gelişmesi ve güçlenmesi anlamında katkı yapmakta, bireyin kimliğini
 ve kişiliğini yapılandırmakta, sağlanan gelir ile çalışma dışı yaşamın maddi
 temelini oluşturmakta, kişisel hedeflere ve psikolojik tatmine ulaşmada bir
 araç ve sosyal bir görev anlamı taşımaktadır (Keser, 2009:5). Toplum içerisinde
 bireylerin çalışma istek ve yeteneğinde olup işsiz kalması diğer bir ifadeyle
 çalışma olanağı bulamaması insan yaşamı üzerinde derin ekonomik, sosyal ve
 moral etkiler bırakan bir olaydır (Talas, 1983:94). Toplumun kendini yeniden üretme süreci olarak nitelenen gençliğin içerisinde bulunduğu işsizlik
 ise toplumu daha derinden etkilemekte, gençler üzerinde hem ekonomik hem de
 sosyal ve psikolojik olumsuzluk meydana getirmektedir (Gündoğan, 2007:29).
 Bütün dünyadaki gençler gibi ülkemizdeki gençlerinde karşılaştıkları en temel
 problemlerden biri eğitim sürecinin tamamlanmasının ardından işgücü piyasasına
 ilk giriş dönemlerinde ortaya çıkmaktadır."

&nbsp;

&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;

Türkiye'de kitap okuma oranları bilindiği gibi oldukça düşük. Yapılan
 araştırmalara göre ise okuma oranları giderek düşüyor. Zamanının çoğunu
 sosyal medyada geçirmek konusunda vakit bulan toplumlar,
 kitap okuma konusunda vakit bulmakta zorlandıklarını dile getiriyor.

Oysa ki bir
 kitaba başlarken o kitabın dünyasına da adım atmanın verdiği his hiçbir sosyal medya uygulamasında bulunmayan özel bir
 nimet. Buna rağmen kitaplara ilgi oldukça az. İstatistik
 Dünyası tarafından yapılan araştırmada okuma oranları açıkça gözler önüne seriliyor. "Kitap Okumanın İstatistiksel
 Yorumu" başlığıyla yayımlanan araştırma şu şekilde;

"Kitap
 okumak, en önemli özelliği hız olan İnternet çağında, oldukça
 yavaş bir tınıya sahip olan eylem haline gelmektedir. Ancak İnternet çağının hızı
 her ne kadar artsa da okuma eylemi, tüm insanlığın en temel gereksinimlerinden
 biri olmaya devam edecektir. Özellikle çocukların zihinsel gelişimleri, onların
 muhakeme yeteneği ve kültürel gelişimleri için kitap okuma alışkanlığı,kazanılması
 elzem bir edimi simgelemektedir. Aynı zamanda küçük yaşlarda kazanılan kitap
 okuma alışkanlığı, çocuğun ileri ki dönemlerinde daha başarılı olmasını sağlayacak
 bir edimdir. Zira çocukların duygusal gelişimleri 18 aydan itibaren artmaya
 başlamakta ve 3-11 yaşları arası, duyguları anlama becerilerinin birçok açıdan
 geliştiği bilinmektedir. Düşünsel gelişimde duygusal gelişim ile paralel bir
 düzlemde işlemekte yine 3-11 yaşları arasındaki dönem önemli olmaktadır.
 Çocukların gelişimleri açısından son derece önemli olan kitap okuma alışkanlığının
 ülke genelinde ne ölçüde gerçekleştiği ise önemli bir soru olarak karşımıza çıkmaktadır.
 Bu noktada güncel bir veri kaynağı olarak Türkiye Eğilimleri Araştırma (TEA)
 Raporu’na göre 2019’da “kitap okumayanlar %50,9” iken, bu oran “2020 yılında
 %59,1” (2021) olarak ciddi bir artış göstermiştir. Kitap okumanın son bir yıl
 içerisinde bu değişimi son derecede çarpıcı bir veri olmaktadır. Aynı rapora
 göre 2020 yılında kitap okuyanların sayısının sadece %40.9 olması (2021), insanın
 gelişimi için son derece önemli olan bu edimin genel anlamıyla yerleşmiş bir alışkanlık
 olmadığını göstermektedir. Söz konusu raporda “gazete okumayanların oranı %56.6”
 iken gazete okuyanların sayısı ise %43.4 (2021) şeklindedir ve kitap okuma
 oranları ile paralel bir düzlemde işlemektedir. Yazımıza İnternet çağında olduğumuzu
 vurgulayarak başlamıştık, bu minvalde İnternet çağının en önemli
 bileşenlerinden biri olan sosyal medya hesaplarına ayrılan süre ile devam etmek
 yerinde olacaktır. Nitekim bu nokta son derece de dikkat çekicidir. Zira TEA
 raporuna göre “sosyal medya hesaplarına vakit ayıranlar %91.2” iken, sosyal
 medya hesaplarına vakit ayırmayanların oranı %8.8 şeklindedir. Sosyal medyaya
 vakit ayıranların, sosyal medya hesaplarına ayırdıkları “günlük ortalama 2,6
 saattir” (TEA, 2021). İlginç bir diğer veri ise bilgisayar oyunlarına
 ilişkindir. Nitekim “bilgisayar oyunlarına vakit ayıranların oranı %39.4”
 olmakta ve bu oyunlara ayrılan “günlük ortalama süre 2,3 saat” gibi ciddi bir
 zaman dilimi olmaktadır (TEA, 2021). Yazımızın bu bölümünde sosyal medya
 hesaplarına ve bilgisayar oyunlarına ayrılan süreyi verme nedenimiz ise bu
 süreler ile kitap okumaya ayrıl(may)an süre ile bir karşılaştırma imkanı
 sunmaktır. Zira bireyler gündelik hayatlarında 20 sayfa kitap okumak için ancak
 20-25 dakika ayıracakken, bu edimi gerçekleştirmeyip oyun ve sosyal medya
 hesaplarına çok ciddi süreler ayırmaktadır. İşin bir başka ciddi boyutu ise
 internet ortamında çok fazla vakit geçirenlerin genel anlamıyla gençler
 bilhassa Z kuşağı olmasıdır. Z kuşağının internet ortamında çok fazla zaman
 geçirmesinin önemli bir tezahürünü ise 2021 YKS sonuçlarında görmek mümkündür.
 Bu tema altında vurgu yapacağımız esas konu “okuduğunu anlamama”ya yöneliktir.
 Bu konuda farklı veri setleri mevcut olsa da konuyu YKS sonuçları üzerinde
 derinleştirmek, ülkemiz gençliğinin daha ziyade ülkemiz öğretimin geldiği
 noktaya gözler önüne serecektir. Zira sonuçlara göre sınavın ilk oturumuna
 giren “adayların %32’si barajın altında” kalmış ve adayların “40 soruluk
 matematik testindeki doğru ortalaması 5’te”(Cumhuriyet, 2021) kalmıştır. Söz
 konusu sınavın üniversite eğitimine geçiş sınavı olduğunu vurgulayarak devam edersek
 sınavın ikinci oturumunda da durumun vahameti oldukça yüksektir. Nitekim “sayısal
 puan türünde öğrencilerin %38’i, sözel puan türünde %40’ı, eşit ağırlık puan
 türünde ise %52’si” (Cumhuriyet, 2021) barajı geçememiştir. Öğrencilerin branş
 bazında net ortalamalarına baktığımızda ise durum daha trajik bir form
 kazanacaktır. Ancak vurgulanan hususlar üzerinde de durumun ciddiyeti oldukça
 açıktır

Gün içinde yoğun tempo, koşturmak, iş bitirmek, e-mail ve
 telefon yoğunluğu yaşamak iş dünyasında yaşadığımız şeylerdendir.&nbsp; Seviyorsak eğer işimizi, koşturmak ya da
 çalışmak çok fazla yormaz. 

İnsanın işini severek yapması, işine isteyerek gitmesi kadar
 önemli bir durum yoktur. Hayatın en büyük konforu budur bence. Günün en fazla
 saatini çalışarak, iş yerinde, iş ortamında geçiriyorsak, beraber çalıştığımız
 insanlarda önem kazanıyor. Yeri geliyor ailemizden daha çok bir arada olduğumuz
 çalışma arkadaşlarımızla paylaşımlarımızda elbette ki önemli. 

Motive olarak, yüksek moralle yapılan işlerin en az hatayla
 yapıldığı, günün sonunda kazanımların daha fazla olduğu kabul edilen bir
 gerçek. 

Evet çalışmak güzel, hayatımızı sürdürebilmemiz için
 çalışmak, bir meslek sahibi olmak, o yolda ilerlemek, kariyer sahibi olmak çok
 güzel. Özellikle bir kadınsanız bu bambaşka bir duygu. 

Kadınların çalışmayı tercih etmemesi de bir seçim. İmkanlardan,
 durumlardan, sosyal durumdan ya da buna benzeyen birçok nedenden dolayı iş
 hayatını tercih etmek istemeyenler olabilir. Saygı duyuyorum. Fakat,
 kabullenemiyorum. 

Kadınların her yerde, her alanda olması gerektiğini
 düşünüyorum. Her şeyi, her işi erkeklerin yaptığı gibi görünen ortamlarda, aslında
 arka planda asıl başarıyı sağlayan kadınları, gölge olarak görmelerini
 sindiremiyorum. 

Kadının olduğu her yerde mutlaka güzellik ve başarı vardır
 bunu herkes kabul etmeli. 

Çalışma hayatının elbette zorlukları var. Stresi, sıkıntısı
 bitmeyen bir döngü. Verimli geçen günlerin yanında, aksiliklerle dolu bir gün
 de geçirebiliriz. Bu da mümkün. Ama iş dünyasında bunlar da olacak ve bir
 şekilde çözüme ulaşacaktır. 

Çalışmaya alışan bir insanın, evde vakit geçirmesi ya da
 çalışmadan hayatına devam etmesi kadar da zor bir şey yok. 

Gün içerisinde, iş yerinde akşam olmasını bekleriz ya da
 tatil günleri gelsin isteriz. Dinlenmek, kafa dağıtmak en doğal ihtiyaç. Ama
 tatil bittiğinde de işe gelmek, aynı tempoya alışmak o anlık zor gelse de
 çalışmadan duramayacağımızı da biliriz. 

İş hayatında beyin gücünün çok önemi olduğunu düşünüyorum.
 Beyin gücü, takım gücü özellikle kalabalık çalışma ortamlarında vazgeçilmezlerden.


Birçok sektörü içinde barındıran iş dünyasında, çeşitlilik
 kadar, zor şartlarda yapılan işler de var. Bu işleri yerine getirirken canından
 olmayı bile göze alabilen insanlar var. Çünkü ekmek parası deyip bu yolda
 yürümekten başka çaresi olmayanlar. 

Herkes oturduğu masalarda en zoru kendi yaptığı iş zannetse
 de çalışırken canını kaybeden ağır işlerde çalışan insanlarımızı unutmamak
 gerek. 

Her işin güzelliği olduğu kadar, zor yanlarının olduğu ve
 çok zor şartlarda çalışarak geçim sıkıntısı yaşayan insanların olduğunu
 unutmamak, sahip olduklarımıza şükretmeyi de bilerek yaşamak gerekir…

&nbsp; 

&nbsp; 

&nbsp; 

&nbsp; 

&nbsp;

İklim değişikliği
 gündemimizde olması gereken en önemli konulardan biri. Küresel ölçekte olduğu
 kadar Trakya Bölgesi'ni de derinden etkileyen iklim değişikliği,
 ağaçlar üzerinde de dolaylı olarak olumsuzluklara
 yol açıyor. 

Ocak ayının
 sonlarına gelmemize rağmen henüz kış mevsimine geçmiş değiliz. Bugünlerde havaların oldukça sıcak seyretmesi, bugünden 20 -30 yıl sonra ne gibi
 olumsuzluklar yaşanacağının habercisi gibi...

Konuyla
 ilgili Boğaziçi Üniversitesi
 İklim Değişikliği ve Politikaları Uygulama ve Araştırma Merkezi (iklimBU) tarafından
 yapılan araştırmayı sizlerle de paylaşmak isterim. İklim değişikliğinin ağaçlar üzerindeki olumsuz etkilerini konu alan
 araştırma şu şekilde;

"İklim
 Değişikliği ve Ağaçlar

İklim değişikliğinden dolaylı olarak ağaçlar
 da etkilenmektedir. Örneğin; bölgesel ortalama sıcaklık artışı ağaç kabuğunda
 yaşayan kabuk böceği populasyonunun artmasına neden olarak ağaçların ölmesine
 yol açabilmektedir (Pureswaran vd., 2018 ; Raffa vd., 2008 ; Raffa vd., 2015).
 Sıcaklık artışları bu tür böceklerin alansal yayılışına ve bölgelerinde değişikliklere
 neden olmaktadır. Örneğin; Kış sıcaklık ortalamalarının yükselmesine bağlı
 ABD’de güney çam böceği kuzeye doğru yayılma göstermektedir (Pureswaran vd.,
 2018 ; Tan vd., 2007 ; Ungerer vd., 1999). İklim değişikliğiyle beraber 30 cm
 çapından büyük ağaçların sayısında azalma beklenmektedir (Albrich vd., 2020).
 Ortalama sıcaklık artışları, kuraklıklar, bağıl nem ve yağış rejimindeki değişimler
 orman yangınlarının artmasına neden olmaktadır (Sarris vd., 2014). Akdeniz
 Havzası’nda orman yangınlarının sıklığında artış beklenmektedir (Sarris vd.,
 2014).

İklim değişikliği ağaçları olumsuz etkilerken
 ağaçlar iklim değişikliğine direnmektedir. Küresel ortalama sıcaklık artışının
 ana nedeni atmosfere salınan antropojenik sera gazlarıdır. İnsan faaliyetleri dışında
 solunum, yanardağ patlamaları gibi doğal yollarla da atmosfere karbondioksit
 salınmaktadır. Karbon yutakları olarak adlandırılan toprak, ağaçlar ve
 okyanuslar atmosferde bulunan karbonu kullanarak karbon dengesini sağlamaktadır.
 Ancak, yeryüzünde bulunan karbon yutağı kaynakları atmosferde artan
 antropojenik kaynaklı sera gazlarını depolamaya yetmediği için küresel ortalama
 sıcaklıklarda artış görülmektedir."

Tekirdağ Büyükşehir Belediyesi, Namık Kemal Üniversitesi ve Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği&nbsp; Bakanlığı işbirliği ile yapılan bir diğer
 araştırmaya göre ise Trakya Bölgesi'nde İklim
 Değişikliğinin Etkileri ve Uyum Stratejileri başlığı altında çok önemli bilgiler yer almakta.

Geleceğini
 düşünen nesiller olarak araştırmayı
 incelemenizi önererek bugünkü yazımı bitiriyorum. İyi günlerde görüşmek üzere. 

&nbsp;

Dünkü köşemde müzikle tedavi konusundan bahsederken bugün türkülerden bahsetmek aklıma geldi. Müzik dinlemeyi çok seven, neredeyse günün yarısını müzik
 dinleyerek geçiren biri olarak türkülere değinmeden geçmek istemedim.

Türkü dinlemeyi ve dinlediğim türkülerle ilgili araştırma yapmayı seven biri
 olarak türkülerle
 ilgili makale okumaları yapmak da bana her zaman büyük bir keyif vermiştir. 

Yine bir gün türkülerle
 ilgili makale okumaları yaparken karşıma çıkan ve
 Prof. Dr. Erman Artun tarafından kaleme alınan; "Türkü Söyleme Geleneği ile Türkülerde Tür,
 Şekil ve Tasnif Üzerine Düşünceler" başlıklı
 makale merakımı cezbetti. Makalede yer alan türlü konu başlıklarından birini sizlere de aktarmak isterim;

" -Türkü Söyleme Geleneği

&nbsp;Türkü
 söyleme; söyleyiciler, söylenme ortamları, söylenme amaçları olarak bir gelenek
 oluşturmuştur. Türkü her türlü neşeli ve kederli olay üzerine söylenebilir.
 Genellikle özel bir türkü söyleme toplantısı yapılmaz. Türkülerin söylendiği
 belirli bir zaman yoktur. Türküler her zaman söylenebilir. Genellikle kış ve
 yaz aylarında daha çok söylenir. Kış geceleri toplanan insanlar, yardımlaşma
 amaçlı toplantılarda; yazın iş, tarım, hasat için toplandıklarında eğlenmek ve
 işi kolay kılma amacıyla türküler söylerler. Ev toplantılarında türkü
 vazgeçilmez eğlence aracı olur. Kadınların kendi aralarında yaptıkları toplantılara
 “ferah günü” adı verilir. Erkeklerin toplantılarına ise “sıra gecesi” adı
 verilir. Kadınların ve erkeklerin toplantılarının diğer bir adı da “şenlik”tir.
 İş zamanı, yapılan işe göre kadınlı erkekli ayni yerde veya kadınlar erkekler
 ayrı yerlerde toplanırlar. Askere, gurbete yolcu etme, gelin gönderme
 törenlerinde türküler söylenir. Karşılıklı türkü söyleme, eskiden daha yaygınken
 günümüzde daha çok kızlar arasında, devam etmektedir. Genellikle türküleri sesi
 güzel olanlar ve meraklıları söyler. Türküler büyüklerden, yaşlılardan
 dinlenerek gelenek aktarımı yoluyla öğrenilir. Türkü söylenirken dinleyiciler
 türkünün konusuna, söylenme nedenine göre uygun tavır takınırlar. Dinleyici,
 türkü üzüntülüyse üzüntülü, neşeliyse neşelidir. Türkü söylerken efkârlı,
 sessiz, duygulu olup gözyaşını tutamayanlara rastlanır. Gelin-kaynana
 türkülerine çok gülünür. Özel olarak bir kız ve delikanlı için söylenirse manalı
 manalı gülünür. Türkü söylenirken konuşup dikkati dağıtanlar hoş karşılanmaz,
 uyarılır. Öğüt verici, ders çıkarılan türkülerde başla tasdik gözlenir. Türkü
 söylemeden önce dinleyicileri hazırlama aşaması olur. Toplulukta türkü
 söylemesiyle bilinen biri varsa önce onun türkü söylemesi beklenir. Genellikle
 yaşlıların türkü söylemesi veya “Haydi kızlar, türkü çığırın” demeleri
 beklenir. Türkü söylenirken dinleyenler daire olarak otururlar. Türkü
 söylerken, söylenilen türkünün konusuna uygun olarak o anda orada bulunan bazı
 eşyalar kullanılır. Bunlar genellikle mendil, yazma, çiçek, bayrak vb. dır.
 Cenazelerde yakını ölmüş kişiyi ve kına gecelerinde gelini ağlatmak için
 söylenen ağıtlarda ağıtçının ve dinleyicilerin ellerinde mendiller vardır. Yaşlılar
 gözyaşlarını başörtüsünün ucuyla silerler. Köyde söylenen türküler köyün
 özellikleriyle, köy kültürünü; şehirde söylenen türkülerse şehir hayatını ve
 şehir kültürünü yansıtmaktadır. Yerleşim yerlerinin özellikleri de türkülere
 yansır. Köy türkülerinde acının, sevincin, özlemin, umudun, duyguların daha yalın
 yansıtıldığını görülmektedir. Türkülerde içten gelen duygular doğrudan
 söylenir. Türkü söyleyenler genellikle, acıyı, sevgiyi tatmış, yüreği buruk
 kişilerdir. Türküler köylerde çoğunlukla çalgısız söylenir. Bazen darbuka,
 tepsi, teneke bazen de zılgıt ve alkış eşliğinde söylenir. Türkülerin söylendiği
 ortamlar şunlardır: 

1- Şenlikler (gece toplantıları, sıra
 geceleri, asker uğurlama, bahar toplantıları vb.),

&nbsp;2-
 Evlenme törenleri (kız görme, kız isteme, nişan, ana kız kınası, erkek kınası,
 gelin hamamı, düğün töreni, gelin övme, gelin uğurlama, gelin alma, gerdek,
 gelin paçası vb.),

&nbsp;3-
 Sünnet törenleri, 

4- İmece yardımlaşma toplantıları (yufka açma,
 bulgur çekme, salça yapma, sap eritme, ekmek etme (yapma), ekip biçme, çapa
 zamanı, hasat ve harman zamanı vb.), 

5- Hıdrellez,

&nbsp;6-
 Nevruz, 

7- Yağmur yağdırma törenleri (çömçe gelin, yağmur
 duası),

8- Bolluk bereket törenleri (saya gezme),

9- Köy seyirlik oyunları

Türkü söylenen toplantılarda yöreye, yerleşim
 yerine, toplantıyı düzenleyen evin ekonomikdurumuna, mevsime göre çeşitli ikramlarda bulunulur. Türküler insanları
 güldürmesi, eğlendirmesi, işikolay kılması, eğitim,
 örf, âdet, gelenek aktarımının sağlanması, birlik beraberlik ve dayanışmayıarttırması, kültürün sözlü yolla aktarılması dışında, duyguları dışa
 vurma aracı olması, dert, meramanlatarak rahatlatma
 yönleriyle işlevseldir."

&nbsp;

Derya Duman